Bu resepti 10 fevral 2009 tarixində dərc etmişdim və bu gün yenidən, video ilə bərabər yayınlayıram. YouTube kanalıma abunə olmağa unutmayın. Reseptlər ingiliscə səslənsə də, azərbaycanca altyazıları da var (CC seçin).
________
Bu gün menyumuzda Azərbaycan süfrəsinin ən sevilən yeməklərindən biri olan yarpaq dolması var. Azərbaycan dolmasının özünəməxsus ləzzəti və ğörünüşü var. İçindəki bol-bol göyərti dolmaya gözəl dad və ətir qatır.
Yarpaq dolması Türkiyə, İran, Yunanıstan, Livan və bir sıra başqa ölkələrin mətbəxlərində də mövcuddur. Bu ölkələrdə yarpaq dolması adətən uzunsov şəkildə bükülür, bəzən incə, bəzən də çox qalın olur. Azərbaycan dolması isə kiçik və yumru şəkildə olur (Gəncədə yarpaq dolmasının daha uzunsov şəkildə hazırlandığını eşitmişəm).
Yarpaq dolmasını həm təzə tənək yarpağından, həm də duza qoyulmuş yarpaqdan hazırlamaq olar. Eyni zamanda buzluqda saxlanılmış təzə yarpaqdan da istifadə etmək olar. Təzə yarpaqdan bişirilən yarpaq dolmasının dadına doymaq olmur – o qədər ləzzətli olur ki!
Aşağıdakı video və yazılı reseptə əsaslanaraq, siz də evinizdə bu ləziz yeməyi bişirə bilərsiniz. Hamınıza nuş olsun!
YARPAQ DOLMASININ HAZIRLANMA QAYDASINI VİDEODA IZLƏYİN:
YARPAQ DOLMASI
4-6 pay üçün
Ərzaqlar
- 500 qram çəkilmiş qoyun və ya mal əti, və yaxud ikisinin qarışığı
- 1 ədəd çəkilmiş soğan
- ½ stəkan yumru düyü
- ½ stəkan xırda doğranmış keşniş
- ½ stəkan xırda doğranmış şüyüd
- ½ stəkan xırda doğranmış nanə
- 1 çay qaşığı duz
- ¼ çay qaşığı və yaxud zövqə görə istiot
- Təxminən 80 kiçik və ya 40 iri üzüm yarpağı (ikiyə bölünmüş)
- 3 xörək qaşığı kərə yağı
Hazırlanması
- Dolmanın içini hazırlamaq üçün əti, soğanı, düyünü, keşnişi, şüyüdü, duzu və istiotu bir qabda əlinizlə yaşxıca qarışana qədər yoğurun.
- Yarpağı hazırlayın. Əgər təzə yarpaqdan istifadə edirsinizsə, qazanda su qaynadın və yarpaqları hissə-hissə (təxminən 10 ədəd olmaq şərtilə) qaynayan suda təxminən 1 dəqiqə və yaxud da yarpağın sərtliyinə görə daha da az tutun. Bu proses yarpaqların yumuşalması üçün lazımdır. Yarpaqları sudan çıxardın və yaxşıxa süzün. Sapları varsa, kəsin. Əgər duza qoyulmuş yarpaqdan istifadə edirsinizsə, yarpaqları suya çəkin ki, duzu yuyulsun. Sonra isə yarpaqların saplarını kəsin. Hərdən elə olur ki, duza qoyulmuş yarpaqlar sərt olur. Belə olduğunda, yarpaqların yumuşalması üçün onları qaynayan suda salın ki, yumşalsınlar.
- Əgər yarpaqlar böyükdürsə, onları ikiyə bölün. Kiçikləri bütov qalsın.
- Yarpaqları parlaq hissəsi altda olmaq şərtilə əlinizə alın. Hər yarpağın ortasına təxminən 1 çay qaşığı içlik qoyun. Bir əlinizdə dolmanı tutun, o biri əlinizlə isə yarpağı yumruvari bükün.
- Bükülmüş dolmaları qazana bir birinə yaxın və lay lay düzün.
- Dolmaların üstünə yağı və yarısına qədər suyu tökün.
- Ən üstə kiçik qapaq və ya qab qoyun ki, dolmalar bişdikləri vaxt açılmasınlar.
- Qazanın qapağını qoyun. Dolmanı əvvəlcə qaynadın. Qaynayan kimi, qazı azaldın və dolmanı vam odda təxminən 1 saat 30 dəqiqə ərzində bişirin.
- Bişmiş dolmanın içi və yarpağı yumuşaq olmalıdır, qazanın suyu isə çəkilməlidir.
- Dolmanı süfrəyə adi qatıq və yaxud sarmısaqlı qatıqla verin. Sarımsaqlı qatığı hazırlamaq üçün qatıqla əzilmiş sarımsağı (miqdarı zövqə görə) qarışdırın.
çok güzel anlatmışsın, bide çoook şirin;) sarmayı bende çok severim, Mmmmm, harika, enfes gözüküyor, ellerine sağlık…..
ELDIVENLERIM: Cok tesekkur ederim. Afiyet olsun:)
Eladir! amma biz yarpaq dolmasina nane de elave edirik. Nane ile bir bashqa gozel olur 🙂
Ellerinize saghliq, Feride xanim! :*
AYTƏN: Nanə də olar, niyə olmasın ki:). Türkiyədə də bu dolmanın içnə nanə qoyurlar.
Cox gozel. men Azerbaycanliyam ama 8 ildir Istanbulda yashayiram. Tez tez oz yemeklerimizi bishirirem amma nedense eyni dadi almaq mumkun olmur. meselen: turkiyede kishnish yoxdur ve mence bu dolmaya hetta butun azeri yemeklerine ozel lezzeti qatan da ele kishnishdir.
dunen balkonumda cicek saxsisinda kishnish toxumu ekdim umud edirem ki alinacaq. 🙂
bir de buranin etinin dadi azerbaycandaki etlerin dadini vermir.
ne ise…
cox gozel achiqlamisiniz her sheyi. Teshekkurler.
Elbette bitir men maskvada yasayiram balkonumda her goyertiden var bitecek
FƏXRİYYƏ: Xoş gəldiniz. Eyni dadı almaq mümkün deyil, tamamilə doğrudur. Tez=tez gəlin bloquma.
mmm cox xoshum gelr bu yemekden bizde nane qoyuruq onu deyim ki bukmeyi hele teze orgenmishem))))cox sag olun Feride xanim
Salam Feride xanim.Internetde turk forumlarinin birinde Azerbaycan yemeklerinden yarpaq dolmasinin hazirlanisini yazmaq isteyirdim ki,sizin sayt qarsima cixdi ve sizin sekillerinizden istifade eledim…hirslenmeyin :)))
FERIDE XANIM MEN HEMISE DOLMANI DUZLU EDIREM BILMIREM YARPAQDANDIR YOXSA MEN DUZU COX TOKUREM NE OLAR MENE KOMEKLIK EDIN.
yarpaq dolmasının dadı məcə yarpaqdan cox asılıdı. Yarpaq dolmasına hazırlanmış yarpağı Gəncədə çox gözəl düzəldirlər. Tam fərqli olur. Səf etmirəmsə alça, bəzi göyərtilərin toxumunu atırlar duza qoyarkən. Dəqiq bilmirəm nə qatırlar amma cox fərqli olur. Birdə biz dolmanı uzunsov bükürük. Ən sevdiyim yeməkdi. Bükməyidə çox sevirəm. Mən sulu olanda xoshlayıram. Sulu deyəndəki yeməyin oz suyu tam çəkilməsin.
NELKA; Gence yarpaghi haqqinda melumat cox maraqli idi, cox sagh olun. Uzunsov dolmani ele orada bukurler? Oyrenmek isteyerdim. Cox sagh olun.
Feride xanim demeli bele – Men bildiyime gore alcha, buğda, reyhan qatirlar yarpağa. İnanin o qeder ferqli dadi olurki lezzetinden doymaq olmur. Alcha biliremki turshulu verir. Cox tokulmese yaxshidi. Bugdani 3 kiloluq bankada 3 siraya sepmishdiler. Beledeki reyhanida bugdayla eyni. arada alchalar var idi. Bugda cox olanda sef etmiremse yarpaq cox sari olur. İnshallah bir gun deqiq oyrenib yazaram size.Umumi dedimki anlayish olsun.
NELKA: Cox sagh ol. Cox marali melumatdir.
Yarpaq dolmasini men de cox xowlayiram. Bayaq biwirdim ele, ama biaz alti yandi 🙁 Men eti qariwdiranda biraz da duru turwu qatiram, turwmeze dad verir, cox dadli olur. Bukende de en iri yarpaqlari secirem, hemin yarpagin uzunlugu boyda bukurem. Barmaq kimi nazik ama uzun. Sufreye verende de uzun, dordbucaq qabda duzub verirem, cox gozel gorunur. Nuw 🙂
Men yoldasimla 10 ildir ki, almanyada yasayiram. Bu yaxinlarda Bakidan gelen bacim oglu mene anamin gönderdiyi üzüm yarpaglarini gätirdi. Inanirsinsiz men onu nece sevä sevä bisirirem. Icine de bol sogan nanä, kesnisin äväzinä dä maydonuz vururam. Cox läzzätli olur. Evimzä bir an Vätän ätri dolur. Özümü Bakida, anamin metbexinde hiss edirem. Azerbaycan yemäkläri dogurdan da cox läzzätlidir.
BALACA MINDI: Nush olsun:)
BESTI: Duz deyirsiniz, vetendenden gelen yarpaghin dadi basqa olur. Men de ora gedende hemise oranin yarpaghindan getirirem.
Sehviniz var xanımlar. Türkiyenin çoxlu yerinde Azerbaycan sayağı dolma düzelderler adına da yene sarma yox dolma deyerler. Meselen Denizli ,Aydın kimi şeherlerde. Habele, Osmanlı Türklerinin tesiri altında qalmış Balkan ,Yunanisdan ve Ortaşerq (Ereb) ölkelerinde de yene dolma deyerler..
Feride xanim Biz de yapaq dolmasi bishiririk.Amma Biz nane de vuuuq ya quru nane ya da teze nane.İnanin chox-chox lezzetli olur
Teshekkuler
Sogan dogranilmir axi masindan cekilir
—————————————–
SEHV
—————————————–
çox gzl görünür menim anamda dolmanı bele bükür ama men uzun siqaret kimi eliyirem görende çox gülür mene anam elinde sarır ama men stolun üstünde görüntüsü çox gözel alınır mence sizde eliyin qazanada sırayla üzün menim üçn dad ve görünüş çox önemlidi
Dolma bişirdiyim qazanın dibinə mən balaca nimcədən qabdan qoyuram. onun altına kəfi yığılır. Sonra dolmaları onun üzərinə yığıram. Sonda da sizin yazdığınız kimi uzərinə də həmçinin qab qoyuram üzü aşağı.
cox gozel saytdi.
bir shey elave elemek istiyerdim, dolmanin suyuna cox azmiqdarda limon duzu da elave edin ki rengi gozel qalsin
hre sey ucun sag olun feride xanum
AZERBAYCAN METBEXINE ESQ OLSUN! YASASIN AZERBAYCAN XALQI. MEN YARPAQ DOLMASINI COX XOSLAYIRAM ELIK
SALAM.YARPAQ DOLMASINI COX SEVIRIK COXD DADLIDI
SELAMLAR!BİZİM TÜRKLER HER DEFE YARPAQ DOLMASAİNİ YEYENDE ONLARİN ÖZ TABİRLERİYLE BAYİLİRLAR))))ANAM BERDELİDİR,O YARPAQ DOLMASİ BİŞİRİRKEN İÇİNE BOLBOL NANE,BİR AZ KİŞNİŞ(ÇOX OLSA ACİLİQ VERİR) BİR DE MAYDONOZ QATİR,VE EN ESASİ BİZİMKİLER BU DOLMANİ YUMPYUMRU)))BÜKÜRLÜER VE DE BUNU MEHARET BİLİRLER.QAZANİN DİBİNE BALACA QAPAQ QOYUR VE DE BİR NEÇE TİKE QABİRGA DÖŞEYİRLER,EN ÇOK XOŞUMA GİDENSE BU DOLMANİN ÖZEL OLARAK MİS QAZANDA BİŞİRİLMESİDİR.HER KESE AFİYET OLSUN)))!
Salam Feride xanim! Yarpaq dolmasina kewniw vurulmasa daha da gozel olur. sadece wuyud, nane, birde olsa kever. bele yarpaq dolmasi superolur. xanimlar prob edin. soqanda siz qeyd etdiyiniz kimi doqransa yaxwidir.
Feride xanim men nanede vururam icine. goyertisinide bol edirem. cox lezzetli olur. twk
Cox boyuk hevesle sizin reseptlerden istifade edirem. Super dadli alinir. Cox sag olun.
salam feride xanim men moskvadayam burda teze uzum yarpagi olmur men bankada qoyulmus yarpaqla bukurem oda yaxzidi ama sveji uzum yarpagi kimi dadmir neyse feride xanim men esitmisem ki etin icine 1st qatiq vuranda etin kefi cixmir bunu menim mamamda eliyir
TÜRKAN – düzdür, həm də qatır əti yumuşaq tutur.
Feride hanım ellerinize sağlık:) Çok güzel yemekler yapıyorsunuz.. Biz ona yaprak sarması da diyoruz .. Zeytinyağlısı da çok güzel olur:) Nefis, tadına doyulmaz.. Siteniz de seyretmeye doyulmaz.. Sohbetleriniz çok tatlı.. Hepiniz Allahü teala’ ya emanet olun efendim.. Üniversite sınavına girmiştim, dualarınızı beklerim. Hakkımızda hayırlısı olsun inşallah:)
salam
MERHABA
sirvan seheri
salam aleykum,Kaliforniyada uzum yarpagi olur ki?mene ele gelir ki, Azerbaycana mexsus qidalari xarici olkelerde tapmaq chox chetindir,goreceyiniz ishlerde sebir ve ugurlar,Allah sufrenizi bereketli etsin
yarpaq dolmasini men de uzunsov shekilde bukurem,bele olanda achilmir,evdekiler de beyenir:)
Shekillere baxiram,istifade olunan bezi qablar,sufreler,dekorasiya sirf Azerbaycan adet-ennesine aiddir,chox xoshuma geldi…
Fəridə xanım, sizin reseptlərinizi cox bəyənirəm.Amma arada bir iradlarımda olur. Məsələn;yarpaq dolmasına nanədən başqa heç bir göyərti qatmaq olmaz.Ətə zövqə görə darçında qatanda cox zərif bir dad əmələ gəlir.
AYGÜN,bu sizin şəxsi fikriniz və zövqünüzdür. Milli mətbəxdə bu resept daha çox tanınır nəinki təkcə nanə ilə. Darçın da həmçinin zövq məsələsidir.
cox gozel sevdiyim yemeklerdendi,coox teessuf ki men de vetenden kenardayam ve bu dolmanin ele inan etri ucun de darixmisam)))))Amerikada turk maqalarindan tapmaq olsa da bu yarpaqdan amma inanin ki evdeki kimi olmur eeee(((((((yaman darixmisam oz milli yemeklerimiz ucun…..
cox gozel sevdiyim yemeklerdendi,coox teessuf ki men de vetenden kenardayam ve bu dolmanin ele inanin etri ucun de darixmisam)))))Amerikada turk maqazalarindan tapmaq olsa da bu yarpaqdan amma inanin ki evdeki kimi olmur eeee(((((((yaman darixmisam oz milli yemeklerimiz ucun…..
feride xanim sizin receptlerden istifade edirem her zaman coxda beyenirem …icaze versez deyerem ki,yarpaq dolmasina kever ve merze vuranda lap ela olar…ordubadda biz vurardiq bu goyertileri…:)
feride xanim cox sag olun.sizin reseptlerinizden cox istifade edirem men hec yemek bisirmeyi bilmirdim ama burdan baxib dadli yemekler bisirirem esasi qaynanam beyenir
Çox sağolun.
Bes nane ne üçün idi? Ne vaxt qoyulur
NƏRGİZ, nanə digər göyərtilər kimi doğranıb ətə qoşulur. Qatmaq vacib deyil, zövqə görədir. Qeyd olunmaması mexaniki səhvdir.
Yarpaq seçərkən çalışmaq lazımdır ki zərif və təzə yarpaq olsun. Sərt yarpaqlarla dolma yaxşı alınmır və həzmdə də ağırlıq verir.
men yarpaq dolmasin cox sevirem…ama heyif ki, bishire bilmirem…:(
cox gozel artiq men de yarpaq dolmasi pisire bilirem
cox gozel nus olsun haminiza!
cox gozeldi
yoldasim cox sevir yarpaq dolmasin,heyif ki burda satilan yarpaqlar cox sert olur ,anam bisirenin yerin vermir …duzdu azerbaycan yemekleri cox dadli olur..
Feride xanim,sizce yarpaq dolmasini dondurucuda 10 gun saxlamaq uchun dolmani qaynatmaq yoxsa chiy qoymaq daha yaxshidi?
twk edirem Allah razi olsun
indi artiq qalmish kelem dolmasinin etinden kelemim olmadigi ucun yarpaq dolmasi bishirecem,gorum ne dad verecek)
Ömrümde birinci defe üreyimden yarpaq dolması keçdi, qerar verdim bişiriecem, girdim sizin blogdan öyrendim, bişirdim. Teşekkür edirem. Di gel ki, su qaynadı qutardı, men de xeber tutmadım, altını yandırdım. Deyesen ya suyu daha çox tökmeli idim, ya da odunu aşağı elemeliydim. Üst qatlar yaxşı idi amma. Nuş eledik getdi 🙂
iyiydi ama men xaricde yasayiram burda olan duzlanmis yarmaqlar cox sertdir siz qaynatmaga ehtiyac yoxdur yazdiginiza göre men de qaynatmadim coooox sert oldu cox uzuldum cunki turk arkadasima bizim metbexi dadirtmaq istemisidim…:(
uzr isteyirem yalnisliq oldu ilk yazdigim kommentarede bilirem ki menim sefim oldu yeni men 1-2 deq yox en az 10 deq qaynatmaliydim. Iclik super olmusdu hayif ki yarpaqlar berbad
men qerib yerdeyem Turkiyede..burda ne qeder de bisirsem istediyim dadı ala bilmirem 🙁 Buranın eti ferqli dadır sanki..Azerbaycan metbexine soz ola bilmez bir soznen
Chox sag olun, Feride xanim. Men yarpag dolmasini chox sevirem ve vaxtim olarsa tez tez hazirlayiram. Hal hazirda Livandayam, amma buranin dolmasinin dadi bizimkine chatmir. Men bishiren zaman dadli olsun deye adeten bir geder de quzu guyrugu elave edirem. Oddan goturmezden evvel chalishiram ki chox gurumasin, chox cuzi migdarda sulu galanda yumshag olur. Sizin tesvir etdiklerinizin demek olar ki hamisina emel edirem, amma bishende ddadli olsa da olmalar arasinda kef yaranir ve yarpagin rengi sheffaf olmur. Bu neden ola biler?
cox sagolun
cox sagolun DOLMA ELADIR NUS OLSUN
6 aydir ki,Peruda yashayiram,gelende yarpaq getire bilmemishdim.Dunen sifarisle burdan olan biri getirdi,bugun hemen bisirdim…Deyirem 6 ay yarpaq dolmasiz nece dozmushem goresen ? 🙂 Men ichine 213 yemek qashigi qatiq qatiram mutleq,chox lezzetli olur.
Salam bildiyimi deyim bilmediyimide Feride xanimnan soruwacam .))i
Ilk novbede yarpagin renginin weffaf olmasi ucun zeytun yagi gezdirin üstüne , onan elave kefe gore ise qiymeni hazirlayanda axirda 1 xorek qasigi smetan atin icine yogurun))narahat olmuyun ilk defe mene deyende cox təəccüblü baxdim hetta tərəddüd eledim , ama dogirdanda kefden eser alamet qalmamisdi.elesez neticeni goreceysiz.
FERIDE xanim men teze yarpagdan istifade edecem qaynammis suya duz atim yarpagi tokum icine 10 de qaynasun yoxsa nece ?qazanin altina nelbeki qoyum sonra dolmani yigim ?tutaqki dolmani bukdum (dolma buken aparat almisam) ustune qaynanmis su tokum dolmanin uzune cixana qeder gur xodda nece deqiqe qaynadim hardan bilecemki qaynayib ?qaynayana yaxin yagi atim.)))ilk defe sabah ozum tek biwirecem mamagil yoxdu evde komekliy edinee zehmet olmasa
Salam Feride xanim.Sizin reseptlerinizi cox beyenirem ve istifade edirem.Tesekkur edirem.Ne yaxsiki varsiniz.Islerinizde ugurlar.
dolmaya dad verən ,
qoyunquyrudu \
Cox gozel. Yarpaq dolmasini xoslayiram. Ve severek bisirib yeyirem. Tesekkur eliyirem. Cox sagolun. Dadi olur.
salam men saytınıza yeni gelmişem ve calışacamki sizin saytınızdan istifade edim dolma supper olub ellerinize salıx
Çox sağ olun!